Nobelprijs ook opsteker voor de lokale pers

Opinie – Brabants Dagblad, 16 oktober 2021

De Nobelprijs voor de vrede ging vorige week naar twee dappere journalisten, die in Rusland (Dmitri Moeratov) en de Filipijnen (Maria Ressa) met gevaar voor eigen leven aan waarheidsvinding doen. Plechtig onderbouwde de voorzitter van het Nobelcomité deze keuze: „Zonder vrijheid van meningsuiting en persvrijheid is het moeilijk om verbroedering tussen de naties, ontwapening en een betere wereldorde te bevorderen.” Journalistiek op macroniveau dient het hoogste goed: vrede op aarde.

Dat journalisten daarvoor soms tegengewerkt worden, omdat deze waarheidsvinding – toch de corebusiness van het vak – allerlei belangen van machthebbers in de weg zit, blijkt uit de trieste balans van de International Federation of Journalists (IFJ): sinds 1990 werden 2658 journalisten gedood; 42 van hen in 2020. In de gevangenis zitten momenteel 235 journalisten vast. Af en toe worden moorden op journalisten wereldnieuws, denk aan Jamal Khashoggi (Saoedi, vermoord in Turkije), Anna Politkovskaja (Rusland), Caruana Galizia (Malta), Ján Kuciak (Slovakije), Giorgos Karaivaz (Griekenland) en natuurlijk ‘onze’ eigen Peter R. de Vries. Maar de meesten blijven onbekend voor het grote publiek. Terecht dus dat Maria Ressa de Nobelprijs opdraagt aan álle journalisten wereldwijd en dat Dmitri Moeratov de namen van vermoorde collega’s noemde als eerbetoon.

Journalisten krijgen, ook in Noord-Brabant, in toenemende mate te maken met negatieve reacties van burgers, worden zelfs bedreigd en mikpunt van fysieke agressie. Dat zagen we begin dit jaar bij de rellen in Eindhoven en Tilburg.
Naast waarheidsvinding ligt ook verslaggeving aan de basis van de journalistiek en onafhankelijk en feitelijk berichten over wat er gebeurt, speelt evengoed lokaal, op microniveau. Onderschat daarom het belang van onafhankelijke lokale journalistiek niet. Ze maakt ons weerbaar tegen nepnieuws en toont ons feiten uit de eigen achtertuin. Zij is de luis in de pels van plaatselijke machthebbers, of die zich nu op het politieke, het religieuze of economische veld bevinden. De lokale journalist zit er bovenop, met een scherp oog voor relevante maatschappelijke ontwikkelingen. Iedere lokale journalist zou het verhaal van een Greta Thurnberg tijdens haar eenzame schoolstaking oppikken. Wat dat betreft sluit ik me volledig aan bij het motto van Omroep Tilburg: Lokaal nieuws, van wereldbelang. Vergeet niet: iedere tegel die gelicht wordt, ligt ergens in een stad, een dorp, een straat.

Hedwig Zeedijk,

Voorzitter Tilburgs Mediafonds